خوزتوریسم

اولین پمپ بنزین ایران در آبادان با قدمت یک قرن

در حدود یکصد سال پیش نخستین پمپ بنزین در ایران شروع به کار کرد و بنزینی با عنوان پارس عرضه می‌کرد. این پمپ بنرین در شهر آبادان و در سال ۱۳۰۶ توسط یک شرکت انگلیسی بنا شده است و ابتدا برای توزیع و فروش نفت سفید بوده است. بعد از آن و با ورود اتومبیل ها این جایگاه به پمپ بنزین هم تبدیل شد. سپس این محل به موزه نفت تبدیل شده است و در آن نمونه ای از انواع مخازن، نازل ها، تلمبه ها از دوران مختلف و تعدادی عکس قدیمی و مستندات در معرض نمایش است.

در حدود یکصد سال پیش نخستین پمپ بنزین در ایران شروع به کار کرد و بنزینی با عنوان پارس عرضه می‌کرد. این پمپ بنرین در شهر آبادان و در سال 1306 توسط یک شرکت انگلیسی بنا شده است و ابتدا برای توزیع و فروش نفت سفید بوده است. سپس با ورود اتومبیل ها این جایگاه به پمپ بنزین هم تبدیل شد. سپس این محل به موزه نفت تبدیل شده است و در آن نمونه ای از انواع مخازن، نازل ها، تلمبه ها از دوران مختلف و تعدادی عکس قدیمی و مستندات در معرض نمایش است.

مکان قرارگیری پمپ بنزين آبادان روی یک نقشه قدیمی

ساختمان پالایشگاه آبادان در زمستان سال 1909 میلادی شروع شد، لکن بر اثر اشکالات ناشی از بدی آب و هوا و تأخیر در رسیدن ماشین‌ها و لوازم از انگلستان و بالاخره اشکالات غیر مترقب فنی تکمیل آن تا سال 1912 مقدور نگردید و تا تابستان سال بعد نیز به طور عادی پا به مرحله عمل نگذارد. این نکته قابل توجه است که از زمانی که امتیازنامه دارسی به امضاء رسید تا موقعی که محصولات نفتی تصفیه شده ایران برای فروش در بازارهای دنیا مهیا گردید 12 سال تمام طول کشید.
اما بر اساس تاريخي كه بر تابلوي پمپ بنزين آبادان در تصاوير قديمي از اين جايگاه ديده مي شود، تاريخ ساخت آن 1927 ميلادي (1306 خورشيدي) است. هر چند به احتمال فراوان سابقه اوليه ساخت اين بنا به سال هاي قبل تر از آن نيز مي رسد. چرا كه با گذشت چند سال از تكميل پالايشگاه آبادان، در نزدیکی آن ساختمانی کوچک با عنوان SERVICE STATION BP ساخته شد كه توسعه آن به شكل گيري اين بنا منجر شد.

در اين جايگاه ابتدا سوختگیری با استفاده از حلب هایي كه در شرکت BP توليد شده بود، انجام می گرفت. ولی پس از چند سال با نصب یک پمپ در کنار این بنا عملا این محل به یک پمپ بنزین تبدیل شد. از آن پس تا دهه ‌ها این محل به وعده گاه راننده‌های شرکت نفت انگلیس و ایران بدل شد که برای سوختگیری یا تعمیر خودروهایشان به آن مراجعه می کردند.

در آذر ماه 1330 کتابی تحت عنوان راهنمای ایران توسط انتشارات دائره جغرافیایی ستاد ارتش به چاپ می‌رسد. این کتاب که در برگیرنده اطلاعات، نقشه‌ها و جداول جغرافیایی ایران از وزارتخانه‌ها، ادارات دولتی و بنگاه‌های مختلف می‌باشد، در صفحات 2 تا 4 بخش سوم راهنمای ایران، نقشه قدیمی آبادان را ارائه مي كند. در اين نقشه پمپ بنزين آبادان كاملا مشخص شده است. این نقشه سندی است که فعال بودن پمپ بنزین قدیمی آبادان را در سال 1330 نشان می‌دهد.

بخش های تشکیل دهنده موزه بنزین خانه آبادان

تجهیزات مورد استفاده سوخت رسانی و گرمایشی، انواع دستگاه های پمپ بنزین همراه با تاریخچه استفاده از این دستگاه ها در کشور، خودروهای قدیمی سوخت رسان، پمپ بنزین و خودروهای قدیمی در حال سوخت گیری؛ فضای شعبه های قدیمی نفت، مخازن قدیمی پرچی، مجموعه تانکرهای سوخت رسان و اسناد و مستندات تاریخی مربوط به توزیع فرآورده های نفتی از بخش های تشکیل دهنده موزه بنزین خانه آبادان است.

سالروز شکست حصر سوسنگرد

در ساعت ۶ و ۳۰ دقیقه صبح روز ۲۶ آبان ماه یگان هایی از نیروهای مسلح کشور متشکل از تیپ ۲ و تیپ ۳ از لشکر ۹۲ زرهی اهواز، گروه رزمی ۱۴۸ پیاده از لشکر ۷۷ خراسان، گروه رزمی ۳۷ زرهی شیراز، گروه جنگ‌های نامنظم شهید چمران با پشتیبانی آتش توپخانه و نیروهای هوایی و هوانیروز به منظور شکست حصر سوسنگرد دست به حمله زدند.

به گزارش ایسنا، بعد از ظهر روز ۲۶ آبان‌ماه سال ۱۳۵۹ آخرین سربازان دشمن بعثی با سراسیمگی و ترس شهر سوسنگرد را ترک کردند و این شهر دوباره به دست رزمندگان اسلام افتاد. شهر سوسنگرد یکی از شهرهای تابع شهرستان دشت آزادگان است که در اوایل جنگ کنترل آن به دست دشمن بعثی افتاد، ولی با توجه به اینکه این شهر برای تصرف شهر اهواز که هدف اساسی عراق در جنگ به شمار می‌آمد بسیار مهم و حیاتی بود. خارج شدن آن از دست دشمن برای رزمندگان ایرانی بسیار حائز اهمیت بود و سرانجام از خود گذشتگی آنها با تعداد نیروها و ادوات جنگی بسیار کمتر از دشمن باعث شد. این شهر در ۲۶ آبان ماه سال ۱۳۵۹ از دست دشمن خارج شد و اینگونه رویای تصرف مرکز خوزستان از سوی عراقی‌ها با فداکاری سربازان ایرانی نقش بر آب شود.

منطقه‌ای که سوسنگرد در آن قرار داشت جبهه میانی خوزستان بود و منطقه ای وسیع شامل حمیدیه، سوسنگرد و بستان را شامل می‌شد. عراق با کنترل آن می‌توانست در هر قسمت از آن به جاده اصلی اهواز - حمیدیه - سوسنگرد و بستان دست پیدا کند. عراق در این منطقه دارای یک لشکر رزهی با سه تیپ، یک گردان نیروهای مخصوص، یک گردان پیاده، دو گردان کماندو، یک گردان شناسایی و ۹۰۰ نفر از افراد «جیش الشعبی» مستقر کرده بود در حالی که کل نیروهای ایرانی را تیپ سوم لشکر ۹۲ زرهی، رزمندگان سپاه پاسداران، نیروهای ژاندارمری سوسنگرد و گروه جنگ‌های نامنظم شهید چمران تشکیل می‌داد.

بعد از متوقف شدن پیشروی دشمن در جنوب غربی اهواز و عدم موفقیت آنان برای اشغال این شهر، تلاش اصلی دشمن معطوف به این موضوع شد تا در غرب، محور اهواز - حمیدیه - سوسنگرد - بستان را قطع کند و به ترتیب تقدم ابتدا حمیدیه یا سوسنگرد و یا بستان را اشغال کند. بدین ترتیب از اوایل آبان ماه سال ۱۳۵۹ ارتش عراق پس از استقرار لشکر ۹ زرهی در جنوب هویزه، شهر سوسنگرد را از جهات مختلف مورد تهدید قرار داد.

در روز ۲۲ آبان فعالیت دشمن اطراف سوسنگرد افزایش یافت و هلی‌کوپترهای عراقی مواضع پدافندی ایران که در محور حمیدیه - سوسنگرد مستقر بودند را گلوله باران کردند و در ساعت ۸ و ۴۵ دقیقه همان روز شهر سوسنگرد بمباران شد و توپخانه دشمن از ساعت ۴ تا ۷ صبح آتش خود را به روی شهر سوسنگرد فرو می‌ریخت. نیروهای هوایی و توپخانه‌های ایران نیز متقابلا در محور طلائیه - هویزه - سوسنگرد واحدهای دشمن را بمباران کردند.

در روز ۲۳ آبان از ساعت ۴ و ۳۰ دقیقه صبح شهر سوسنگرد از تمام جهت‌ها زیر باران گلوله توپخانه دشمن قرار گرفت و هلی کوپترهای دشمن نیز محور حمیدیه- سوسنگرد را مورد حمله قرار دادند و در پوشش این آتش سنگین واحدهای زرهی دشمن از سمت غرب و جنوب به طرف سوسنگرد به حرکت درآمدند این در حالی بود که نیروهای مردمی و سپاه پاسداران و ژاندارمری مستقر در سایر محورها تنها مجهز به سلاح سبک و ضد تانک بودند.

پس از آغاز حمله دشمن به سوسنگرد و محاصره آن و مقاومت شجاعانه مردم شهر که اجازه ندادند نیروهای دشمن شهر را به طور کامل اشغال کنند شهر سه روز در محاصره کامل دشمن قرار داشت.در ساعت ۶ و ۳۰ دقیقه صبح روز ۲۶ آبان ماه یگان هایی از نیروهای مسلح کشور متشکل از تیپ ۲ و تیپ ۳ از لشکر ۹۲ زرهی اهواز، گروه رزمی ۱۴۸ پیاده از لشکر ۷۷ خراسان، گروه رزمی ۳۷ زرهی شیراز، گروه جنگ‌های نامنظم شهید چمران با پشتیبانی آتش توپخانه و نیروهای هوایی و هوانیروز به منظور شکست حصر سوسنگرد دست به حمله زدند.

گروه‌های جنگ های نامنظم شهید چمران در محور «ابوحمیظه» سوسنگرد پیشروی کردند و رزمندگان سپاه و نیروهای مردمی در محور سوسنگرد - دهلاویه در مقابل تهاجم دشمن مقاومت می‌کردند. هنگ ژاندارمری سوسنگرد نیز دوشادوش سایر رزمندگان در دفاع از شهر سوسنگرد شرکت داشت. «تیپ ۳ لشکر ۹۲ زرهی» در یک اقدام به موقع آبادی سبحانی را آزاد کرد و عملیات شمالی دشمن با ناکامی مواجه شد. «تیپ ۲ لشکر ۹۲ زرهی» و گروه جنگ های نامنظم شهید چمران در شمال و جنوب جاده حمیدیه - سوسنگرد به پیشروی خود ادامه دادند و نیروهای دشمن را از دو طرف مورد تهاجم قرار دادند.

ساعت ۱۲ روز ۲۶ آبان تلاش دشمن برای اشغال سوسنگرد در هم شکسته شد و کم کم آثار شکست و عقب‌نشینی در آنان نمایان شد. در بعد از ظهر همان روز عقب نشینی دشمن در شرق سوسنگرد به طرف جنوب آغاز شد و نیروهای دشمن تلاش می‌کردند تا هرچه سریع تر خود را از مهلکه نجات دهند و به جنوب کرخه عقب نشینی کنند. سرانجام در واپسین ساعت‌های روز ۲۶ آبان تمام نیروهای دشمن صحنه نبرد را ترک و به سمت جنوب فرار کردند، تیپ ۲ لشکر ۹۲ زرهی همراه سایر رزمندگان به سوسنگرد رسید و نیروهای دشمن در شمال غرب سوسنگرد، به مواضع پدافندی خود عقب‌نشینی کردند و شهر به کنترل کامل نیروهای جمهوری اسلامی ایران درآمد.

اما این عملیات پیروزمندانه چند نکته جالب دارد که مهمترین آنها صدور فرمان امام خمینی(ره) در روز ۲۵ آبان ماه یعنی یک روز قبل از آزادسازی سوسنگرد بود که در آن امام(ره) فرمودند: «بایستی تا فردا سوسنگرد آزاد شود» و رزمندگان اسلام در پاسخی سریع و بی‌درنگ به فرمان رهبر خود فردای همان روز دشمن متجاوز را از خاک کشور بیرون راندند و سوسنگرد را آزاد کردند.
نکته دوم هم این بود که در این عملیات نیز حضور مردم به خصوص مردم عرب منطقه در مقاومت در برابر دشمن چشمگیر بود و آنها همانند خرمشهر و آبادان سدی محکم در مقابل دشمن بودند.

گشایش دومین جشنواره ملی برداشت نیشکر

همزمان با سی‌ودومین سالگرد تأسیس شرکت توسعه‌نیشکر و صنایع جانبی، فعالیت‌های دومین جشنواره ملی برداشت نیشکر (شکرستان ۱۴۰۱)، دوشنبه ۲۳ آبان‌ماه، با همکاری گسترده اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، در محل شرکت کشت و صنعت نیشکر امیرکبیر آغاز شد. این جشنواره در قالب نمایشگاه، غرفه‌ها، کارگاه‌ها و برنامه‌های فرهنگی و هنری به مدت سه روز از ۲۳ تا ۲۵ آبان‌ماه دایر است.

در آیین گشایش این جشنواره که از صبح روز گذشته با حضور عبدعلی ناصری مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی، پیمان نبهانی معاون گردشگری مدیرکل میراث‌فرهنگی خوزستان، رؤسای میراث‌فرهنگی اهواز، شوش، شادگان و حمیدیه، جمعی از مدیران شرکت توسعه نیشکر، دانش‌آموزان مدارس بخش اسماعیلیه و اهواز، کارکنان نیشکر، خانواده‌ها و اصحاب رسانه برگزار شد، مدیرعامل این شرکت ضمن اشاره به آخرین دستاوردهای نیشکر و صنایع جانبی، گفت: این جشنواره با همکاری گسترده اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خوزستان، در قالب نمایشگاه، غرفه‌ها و کارگاه‌ها و برنامه‌های متنوعی مانند سوارکاری، پرواز پاراگلایدر، دوچرخه‌سواری، کارگاه کتاب‌خوانی، نقاشی و خوشنویسی به مدت سه روز از ۲۳ الی ۲۵ آبان‌ماه به اجرا درمی‌آید.

ناصری افزود: سوارکاری، غرفه‌های متنوع صنایع‌دستی، حضور گروه‌های هنری از جمله خوشنویسان، فعالیت زنده در نمایشگاه، امکانات تصویری مناسب و تدارک اتوبوس روباز برای بازدید از مزارع از دیگر فعالیت‌های جشنواره دوم شکرستان ۱۴۰۱ است. برپایی غرفه‌های شهرستان‌های پیرامون نیشکر برای معرفی صنایع‌دستی و توانمندی‌های روستاهای اطراف طرح‌های نیشکر نیز از بخش‌های دیگر این جشنواره خواهد بود.

وی ادامه داد: از آنجا که یکی از سیاست‌ها و اهداف این جشنواره، همگرایی بیشتر میان اهالی هنر و فرهنگ و اهالی صنعت و کشاورزی است؛ لذا در ایام برگزاری، تنها محلی برای آمد و شد مستندسازان، عکاسان مستند، هنرمندان و فعالان میراث‌فرهنگی و گردشگری و همچنین دوستداران محیط‌زیست نخواهد بود؛ بلکه در طول برگزاری سه‌روزه این جشنواره، شاهد تردد مدیران و صاحبان صنعت و کشاورزی در محل برگزاری این جشنواره خواهد بود که البته این موضوع موجب برقراری دیالوگی نزدیک و مستقیم میان این دو صنف می‌شود تا از این رهگذر هرچه بیشتر میان آن‌ها قرابت ذهنی پدید آید و در نتیجه شکاف‌ها و کمبودهای موجود در این عرصه که به حق می‌توان آن را پل ارتباطی میان صنعت و هنر دانست برطرف شود.

مدیرعامل شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی با اشاره به این موضوع که در این جشنواره، آثار برگزیده در دو بخش جشنواره «شهد رسانه» و جشنواره «قاب سبز» معرفی و از برگزیدگان در بخش‌های مختلف تقدیر خواهد شد، گفت: بازدید برای علاقه‌مندان به جشنواره شکرستان آزاد است و افراد می‌توانند از ساعت ۹ تا ۱۷ با مراجعه به شرکت کشت و صنعت امیرکبیر در ۴۵ کیلومتری جاده اهواز به خرمشهر، از غرفه‌ها و برنامه‌های فرهنگی و هنری جشنواره شکرستان بازدید کنند.

جشنواره برداشت نیشکر به‌عنوان یکی از ۶۲ رویداد شاخص ملی در تقویم ملی رویدادهای گردشگری ثبت شده‌ است. همچنین بزرگ‌ترین عملیات متمرکز برداشت در بخش کشاورزی کشور با شروع برداشت محصول نیشکر از سطح ۶۸ هزار هکتار از اراضی طرح‌های توسعه نیشکر خوزستان آغاز شده‌ است. عملیات مکانیزه برداشت نیشکر در واحدهای نیشکری هرساله از اواخر مهرماه آغاز و تا اواسط فروردین‌ماه سال بعد ادامه خواهد داشت.

این جشنواره باهدف توانمندسازی جوامع پیرامون و عمل به مسئولیت‌های اجتماعی و همچنین فراهم آوردن یک فرصت فرهنگی برای ایجاد شور و نشاط و ایجاد جریان مستمر و بالنده تولید آثار فرهنگی در سه بخش نمایشگاهی برگزار گردیده است.

سنگ قبر تاریخی بانوی بختیاری به موزه باستان شناسی ایذه منتقل شد/ایذه شهری که به موزه روباز و سنگ نگاره‌ها معروف است

شهرستان ایذه یکی از مناطق شناخته شده در حوزه گورستان‌های تاریخی است. گورستان هایی که به دلیل وجود بی شمار بَردشیرهای تاریخی، سنگ قبرهای متنوع و ارزش مطالعاتی موجود، همواره در میان مناطق مختلف زاگرس نشین از جایگاه ویژه ای برخوردار است.

به‌ گزارش خبرنگار ایلنا از خوزستان، با گذشت یک قرن از مرگ بی بی نوری جان اورکی لجمیراورک، از ایل بزرگ بختیاری، به همت خانواده وی، انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه «تا ری شا» و پایگاه میراث فرهنگی آیاپیر، سرانجام به دلیل نگرانی‌هایی که بابت تخریب، سرقت و یا انتقال غیرقانونی این اثر فرهنگی وجود داشت، این سنگ قبر به موزه شهرستان ایذه انتقال داده شد.

غفور اسکندری پژوهشگر بختیاری در این خصوص به ایلنا گفت: این سنگ قبر در حدود یک قرن پیش توسط برادر متوفا، امیرقلی اورکی به صورت برجسته تراشیده شده و به خط مکتبی ملاحسین قلی غنچه حجاری و بر روی این قبر نصب شد. روی این سنگ قبر عبارات «وفات مرحومه بی بی نوری جان بنت ملاعلی جان منطایفه لجمیراورک سخندری و سال وفات مرحومه» نوشته شده و دو طرف این سنگ قبر منقوش است.

اسکندری افزود: با توجه به این انتقال فرهنگی، بزودی مزار این بانوی بختیاری به شیوه امروزی بازسازی می شود و سنگ منقوش تاریخی اهدایی در موزه ایذه به نمایش عمومی خواهد رسید. در جغرافیای بختیاری نشین و مناطق بسیاری در زاگرس، قبرستان‌های تاریخی وجود دارند که مطالعه این قبرستان‌ها می‌تواند بازگو کننده بخش مهمی از هویت فرهنگی و تاریخی مردمان دیروز تا امروز در این نواحی باشد.

این هنرمند خوشنویس خوزستانی ادامه داد: یکی از شهرهای مهم و قابل توجه در حوزه مطالعاتی اینگونه قبرستان‌ها، شهرستان ایذه است. شهری که به موزه روباز و شهر سنگ نگاره‌ها معروف است و در جای جای این شهرستان باستانی می‌توان به وفور شاهد انواع قبرستان‌های تاریخی با نمونه‌های نادر از سنگ قبرها و بردشیرهای تاریخی بود. از همین روی و به دلیل نگرانی از هرگونه تخریب، فرسایش و سرقت‌های احتمالی واجب است تا مدیران حوزه میراث فرهنگی استان خوزستان به فکر تاسیس یک موزه سنگ برای انتقال و نگهداری از آثار سنگی منقول در حوزه جغرافیایی شهر ایذه باشند.

فرامرز خوشاب دبیر انجمن دوستداران میراث فرهنگی ایذه «تا ری شا» نیز به خبرنگار ایلنا گفت: سنگ قبرها با ما حرف می‌زنند و باید با مطالعه دقیق اجزای این قبور به ناگفته‌ها و مفاهیم پیدا و پنهان مردمی پی برد که از دیرباز در این سرزمین زندگی می‌کردند. سنگ قبرهایی که به نشانهٔ شجاعت، دلاوری و ویژگی‌هایی چون هنرمندی در شکار و تیراندازی در جنگ و مهارت در سوارکاری، بر آرامگاهِ بزرگانِ قوم خود قرار می گرفتند و هم اکنون یادآوربخش مهمی از تاریخ شهر ایذه محسوب می شوند.

خوشاب می افزاید: اندازه سنگ قبر و نقوش حکاکی شده روی آنها بسته به جایگاه و مرتبه شخص متوفی در نزد بازماندگان متغیر بوده و تنوع اشکال در آثار به جای مانده در قبرستان‌های مناطق مختلف زاگرس، این حوزه میراثی را به یکی از بخش های مهم فرهنگی کشور تبدیل کرده است. سنگ قبرها «خوابیده و ایستاده» مملو از اوراق و اسناد هویتی است و مراقبت از این آثار باید به عنوان یک اصل در برنامه های حفاظتی اداره کل میراث فرهنگی و امور موزه ها قرار گیرد. خوشبختانه با رویکرد تازه‌ای که برخی از خانواده‌ها و طوایف در شهرستان ایذه در پیش گرفته‌اند بزودی سنگ قبرهای تاریخی بسیاری وارد بخش موزه‌ای این شهر خواهد شد و مردم می توانند این آثار تاریخی را در یک بخش واحد از نزدیک مشاهده کنند.

در ادامه، مهدی فرجی مدیر پایگاه میراث فرهنگی آیاپیر نیز افزود: گوناگونی قبور و درگذشتگان ایل بزرگ بختیاری هم اکنون پایه و اساس مطالعات دانشگاهی و پایان نامه‌های بسیاری شده است که خود همین موضوع نشان دهنده بخشی از آورده های فرهنگی ایل بختیاری است و می بایست با توجه به نیاز جامعه برای شناخت مفاهیم فرهنگی، بیشتر از پیش مورد ارزیابی و مطالعه قرار گیرد.

وی افزود: مشهورترین یادمان ها بر روی قبور درگذشتگان سنگ قبرهای ایستاده «برد بالاسر» و شیرهای سنگی بوده که با نقوش ویژه‌ای طراحی می‌شده است. دیگر نمونه‌ها و سنگ‌ها با اشکال مختلف خوابیده یا صندوقی، ساده و سنگ چین شده در پیرامون خود روایت کننده بخش دیگری از زندگی جامعه آن روزها است. شاید بتوان مشهورترین اثر شناخته شده از «برد بالا سر» در منطقه بختیاری و به ویژه ایذه را سنگ قبری به شکل خلاصه شده یک بانو در آرامستان روستای چلکی در ابتدای ورودی شهر ایذه از سمت اهواز برشمرد.

فرجی ادامه داد: این سنگ قبر با شمایلی نزدیک به بانوی درگذشته، موهای بافته شده و آویزان در پشت، پیشانی، چشمان و سایر جزئیات بسیار هنرمندانه توسط حجاران آن روزگار تراشیده شده و بر بالای پیکر پاک آن درگذشته نصب شده که‌ در گونه خود کم نظیر است.

مدیر پایگاه میراث فرهنگی آیاپیر گفت: پایگاه میراث فرهنگی آیاپیر از بدو بنیان بارها بر اهمیت، مراقبت و حفظ این یادمان‌ها تاکید کرده است و مدیر اسبق این پایگاه، جعفر مهرکیان نخستین بار اهمیت آن را دریافت و تلاش وافری در جابجایی آن به محلی امن انجام داد. این تلاش‌ها تا امسال نیز ادامه داشته است، هر چند دست غدار تاراجگران تا تخریب آن پیش رفته و گور آن درگذشته را به انگیزه‌های واهی شکافتند، اما خوشبختانه بازماندگان آن روان شاد اهمیت موضوع را دریافته و رضایت خود را بر انتقال آن به موزه ایذه را اعلام کردند که مجموعه میراث فرهنگی خوزستان از همت بسیار بلند آنها تشکر می کند.

گفت و گو: بهنام رضایی مالمیر

چهارمین پاراتور نابینایان استان خوزستان به میزبانی کهن شهر باستانی شوشتر برگزار شد

این تور منحصر به فرد از زیر مجموعه گردشگری دستیافتنی، با هدف افزایش روحیه افراد نابینا و امکان استفاده این قشر از امکانات گردشگری و با هدف کارافرینی برای نابینایان و فعالان حوزه های مختلف گردشگری توسط بخش های فعال میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مهیا و اجرا گردید.

این تور توسط راهنمایان منتخب عضو انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان خوزستان تحت سرپرستی شرکت خدمات مسافرت هوایی و گردشگری غزنوی با طراحی، برنامه ریزی ، ایده پردازی و اجرای علی خرازی راهنمای بین المللی گردشگری و راهنمای برتر استان در سال ۹۵ و با حضور خانم جهرمی رییس انجمن و عضو هیات مدیره کانون انجمن های راهنمایان گردشگری کشور انجام شد
به منظور درک بهتر گردشگران نابینا از تاریخ باستان و سایت های مورد بازدید بروشورهای خط بریل شامل معرفی آثار و نیز آداب و رسوم تهیه شد.

راهبری گردشگرها و ارائه توضیحات توسط تیم راهنمایان منتخب استان خوزستان ، وسیله نقلیه توریستی، کمک های اولیه،، پذیرایی و ناهار، عکاسی و فیلم برداری از دیگر خدمات ارائه شده در این برنامه گردشگری بود.
همچنین مجموعه اقامتگاههای سنتی طبیب و افضل، خانه تاریخی مقدم، رستوران خانه تاریخی مستوفی در شهرستان شوشتر، خانه تاریخی ماپار و آزمایشگاه ژنتیک نورژن اهواز در کنار انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان خوزستان و شرکت خدمات مسافرت هوایی و گردشگری غزنوی به عنوان حامی و پشتیبانان تور مشارکت داشتند.

شایان ذکر است اولین پاراتور نابینایان در سال ۹۵ و تور ورزشی نابینایان در سال ۹۶، وسومبن پاراتور در سال ۱۴۰۰ توسط راهنمایان انجمن صنفی گردشگری استان خوزستان اجرا گردید.
گردشگری دستیافتنی شکلی از گردشگری است که شامل فرایندهای مشارکتی میان ذینفعان می­شود و افراد دارای نیازهای دسترسی از قبیل حرکتی، بینایی، شنوایی و ابعاد ادراکی را قادر می­سازد تا به شکل مستقل و با برابری و حفظ شان و منزلت برای آن­ها از طریق ارائه محصولات، خدمات و محیط­های گردشگری طراحی شده در سطح جهانی، از صنعت گردشگری بهرمند شوند. در کنار گروه­های بیان شده، افراد دارای معلولیت های دائمی و موقت، سالمندان، افراد چاق، خانواده­های دارای فرزندان کوچک و کسانی که در محیط­های ایمن­تر و با طراحی اجتماعی پایدارتر کار می­کنند را نیز شامل می­شود.
اسامی راهنمایان که در چهارمین پاراتور نابینایان مشارکت داشتند:

ژاله کاظم زاده، هادی حرمشاهی، نعمت کوچکی، سرور کوتی، ابوالفضل مهدی پور، اعظم موسوی، طاهره موسوی، مهدیس مکوندی ، مریم قصاب پور، صادق اسدی، پریسا احمدی،
فایل های صوتی زهرا مومنی و زهرا ثمندری

مشاورین برنامه : امین زاده درویش و محسن عاشوری

لباس سنتی دشداشه

یکی از لباس‌های سنتی در خوزستان دشداشه می‌باشد که با دستان هنرمندان عرب بافته می‌شود.

به گزارش خبرگزاری صدا و. سیما مرکز خوزستان ، استان خوزستان به علت وجود اقوام مختلف دارای فرهنگ‌ها، آداب و رسوم مختلف می‌باشد.

خوزستان رنگین کمان اقوام می‌باشد و در این رنگین کمان زیبا اقوام خوزستانی با توجه به فرهنگ و زبان خاص خود دارای لباس‌های سنتی هستند.

قوم غیور عرب در خوزستان قومی شجاع، دلیر و هنرمند هستند و لباس سنتی مردم عرب استان دشداشه می‌باشد که با دستان هنرمندان عرب بافته می‌شود.

همراه با پوشیدن لباس دشداشه، بر روی سر چفیه و عقال قرار می‌گیرد و برای حضور در مراسم‌های مختلف‌های استفاده می‌شود.

لباس های سنتی نمادی از فرهنگ و هویت هر قومی است و در خوزستان هر قومی دارای لباس های زیبا براساس سنت ها و فرهنگ خود می باشد

برای دیدن گزارش روی تصویر زیر کلیک کنید

شیردنگ ، هنر دستان زنان عشایر زاگرس نشین +فیلم

شیر دنگ هنر دستان زنان عشایر دیار زاگرس در خوزستان است که در جشن های شادی و سرور استفاده می شود .

زنان عشایر در مناطق زاگرس نشین خوزستان ، بانوانی هنرمند و خلاق هستند که با دستان های خود هنرهای زیبایی را خلق می کنند.

یکی از این هنرهای زیبا و چشم نواز ، شیر دنگ می باشد که با تنوع رنگ های مختلف های در مجالس شادی و سرور از آن استفاده می شود .

شیر دنگ از موی بز و از بافتن رنگ های مختلف خلق می شود و در اندازه های مختلف بافته می شود و نمادی از شادی و شادمانی است .

شیر دنگ بیشتر به عنوان تزیین در مجالس عروسی ، سیاه چادرهای عشایری و مشک استفاده می شود .

برای دیدن گزارش روی تصویر زیر کلیک کنید

درگذشت پیشکسوت احرامی‌بافی شوشتر

یکی از چهره‌های ماندگار حوزه صنایع‌دستی استان خوزستان و شهرستان شوشتر دار فانی را وداع گفت.

حاج رجبعلی فروزان‌زاده، پیشکسوت احرامی‌بافی شوشتر، از چهره‌های برجسته صنایع‌دستی استان و از بازنشستگان صاحب دانش اداره صنایع‌ دستی شوشتر محسوب می‌شد.

بخش زیادی از صنعتگران و دانش‌آموختگان نسل جدید احرامی‌بافی در شهرستان شوشتر از شاگردان این هنرمند پیشکسوت هستند که به عنوان مدرس عمر خود را در حوزه آموزش وقف کرد.

زنده‌نام فروزان‌زاده مدت‌های مدیدی در محل آسیاب‌های آبی و سرای افضل با احداث کارگاه بافندگی میزبان علاقه‌مندان و هنرجویان بسیاری بود. جدای از برگزاری دوره آموزشی احرامی‌بافی برای مندائیان اهواز یکی از عمده ‌فعالیت‌های درخورد توجه این هنرمند خوزستانی، مرمت و ترمیم درفش مندائیان خوزستانی است. این درفش ابریشمی که مدت‌ها به شکل مندرس و رها شده به فراموشی سپرده شده بود سرانجام با اقدامات این هنرمند خوزستانی مرمت نهایی شد.

ساخت دستگاه‌ها و راه‌اندازی خانه احرامی‌بافی و ملافه‌بافی، تلاش برای ثبت شهر ملی احرامی‌بافی، ساخت بسیاری از دستگاه‌های بافندگان خانگی، برگزاری دوره‌های آموزشی برای اداره میراث‌ فرهنگی، کمیته امداد، امور عشایر و افراد کم‌بضاعت در شوشتر، کمک برای فروش محصولات دختران روستایی و یاری رساندن به علاقه‌مندان به یادگیری، بخشی از فعالیت‌های این هنرمند خوزستانی است.

استاد فروزان‌زاده روز اربعین حسینی امسال دچار سکته شد و برای مدتی در بستر بیماری افتاد که سرانجام پس از آنکه برای چند روزی به کما رفته و شرایط سختی را طی کرده بود دیشب در بیمارستان خاتم شوشتر دیده از جهان فروبست.

بنابر اعلام میراث فرهنگی خوزستان، با توجه به اعلام خانواده این پیشکسوت پیکر حاج رجبعلی فروزان‌زاده چهارشنبه ۱۱ آبان ۱۴۰۱ در بقعه سیدمحمد گلابی شوشتر تشییع و به خاک سپرده خواهد شد.

برگزاری کارگاه و نمایشگاه خوشنویسی به یاد قیصر امین‌پور

به مناسبت گرامی‌داشت زنده‌یاد قیصر امین‌پور کارگاه و نمایشگاه خوشنویسی از ۱۱ تا ۱۳ آبان ۱۴۰۱ از ساعت ۱۷ تا ۲۱ در کتابخانه شهید رجایی اهواز با حضور استاد رضا زدوار برگزار می‌شود.

به گزارش ایسنا، این رویداد به همت حوزه هنری خوزستان و با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهاد کتابخانه‌های عمومی استان برگزار می‌شود و پخش مستند و شعرخوانی با حضور شاعران استان از جمله برنامه‌های جنبی آن است.

دکتر قیصر امین‌پور از زمره شاعرانی بود که از همان آغاز فعالیت‌های حوزه هنری به جمع گروه شعر این حوزه پیوست و همگام با سایر شاعران حوزه هنری در شب‌های شعر برگزار شده به شعرخوانی پرداخت.

او عضو شورای شعر و ادبیات حوزه بود و در تشکیل جلسات شعرخوانی و نقد و بررسی شعر و تشویق و ترغیب شاعران جوان انقلاب نقش مؤثر و ارزنده‌ای داشت. وی به تدریس زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه اشتغال داشت.

از آثار قیصر امین‌پور می‌توان به مجموعه شعر «آینه‌های ناگهان»، «گزینه اشعار»، مجموعه شعر «گل‌ها همه آفتابگردان‌اند» و «دستور زبان عشق» اشاره کرد. «دستور زبان عشق» آخرین دفتر شعر قیصر امین‌پور در کمتر از یک ماه به چاپ دوم رسید.

قیصر امین‌پور متولد شهرستان گتوند در هشت آبان سال ۱۳۸۶ درگذشت و در زادگاهش به خاک سپرده شد.

اندیمشک ما» کتاب شد

کتاب «اندیمشک ما» شامل ۱۲۱ نوشته از اندیمشکی‌های سرتاسر جهان به کوشش دکتر عباس امام، استادیار آموزش انگلیسی دانشگاه شهید چمران اهواز چاپ و منتشر شد.

به گزارش ایسنا، در بخشی از مقدمه این کتاب می‌خوانیم:

اندیمشک که از همان آغاز اندیمشک شدن با ورود پدیده‌های نوین قرن بیستم مانند صنعت راه‌آهن (علت اصلی شکل‌گیری شهر جدید) شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، سد دز، تعمیرگاه مرکزی ماشین‌آلات سازمان آب و برق به نام سی‌اس (CS)، تاسیسات نوین نیروی هوایی پایگاه وحدتی، پایانه تعمیراتی نیروی زمینی ارتش، شرکت‌های کشت و صنعت مکانیزه، کشت نیشکر هفت تپه و شبکه گسترده آبیاری دز همنشین شد تا آستانه پیروری انقلاب اسلامی از توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی رو به رشدی برخوردار شد. توسعه فیزیکی شهر و عمران شهری از سطح مطلوبی برخوردار گردید و زیرساخت‌های اجتماعی ـ فرهنگی متناسبی در آن راه‌اندازی و شروع به کارکرد به گونه‌ای که در سال ۱۳۵۷ جامعه شهری اندیمشک با جمعیتی ۳۰ـ۲۵ هزار نفری دارای سه سینما، دو باشگاه ورزشی ـ هنری، استخر، چندین تیم ورزشی در رشته‌های گوناگون، دو درمانگاه و یک بیمارستان مناسب و مهمتر از همه یک ایستگاه راه‌آهن بود که روزانه شاهد نقل و انتقال صدها مسافر و کالاهای متفاوت بود. همین شرایط باعث شد تا با توجه به این زیرساخت‌های نوین، فضای اجتماعی ـ فرهنگی ـ هنری شهر از رنگ و بوی نوگرایانه‌ای مانند دو شهر نوساز آبادان و مسجدسلیمان برخوردار گردد. طبعا در چنین فضایی اکثریت قریب به اتفاق اهالی مهاجر شهر در زیستی مسالمت‌آمیز با یکدیگر روزگار می‌گذراندند.

کتاب «اندیمشک ما» شامل مطالبی از دکتر عباس امام، سرتیپ خلبان جلال آرام، جمشید آرام، امیر آریافرقلاوند، خدایار آزادی، محمدعلی ابوقداره، دکتر اسحاق ارجمندسیاهپوش، شیرین اقبال، نی‌نی اقبال، عظیمه امام، وجیهه امام، کامل انصاری‌خواه، حسین بذرافکن، امیرحسین بزرگی‌قلاوند، یحیی بهادر، دکتر ارمغان بهداروند، طاهره بهزادپور، حسن پازوکی، حسین پاکدل، مهرداد پوشایی، محمود تابنده، سعید تخت‌شاهی، احمد جمشیدی، احمد جوراک، پروفسور نصرالله جهدی، محمدحسین حکمت‌فر، دکتر عبدالرضا خردمند، محمد خزایی، مراد خیرالله‌زاده، حاج محمدرضا دوستانی، کرامت دیناروندی، هما رزاقی، مهندس محمد رشیدی، نجات رکنی، عزت زنگنه، رحیم سبزواری، حسینعلی سپهوند، پرویز سرمست، اردشیر سگوند، جهانبخش سلطانعلی، مسعود سلامی، فرشاد شایگان‌پناه، حسین شکرپور، شهلا شفیعی، دکتر ندا شفیعی، زمان شهاوند، لاله صادقی، مهندس فریده صحت‌پور، مهندس علی صلح‌دوست، محمدعلی طهماسبی بیرگانی، مرتضی طیبی، علی علی‌پور، مرتضی عیدی‌گماری، سرتیپ خلبان محمد غلامحسینی، مجید فولادوند، فهیمه فیلی‌نژاد، غلامعباس قلاوند، دکتر ناصر کرمی، اعظم کریمی، دکتر لیلی کمالوند، امیر لیوارجانی، فرامرز محمدی، غلامعباس مختاری، محمود مرادی، ایمان مولایی‌نژاد، مهندس علی صلح‌دوست، هاشم مهدوی، کامران مهذب، حسین مهرآذین (دلجو)، صحبت مهرپیما، جاوید مینویی، اردشیر نیازی، محمد هواشم و دکتر علی یاری است.

کتاب حاضر را انتشارات دارالمؤمنین انتشار داده است.